تنگه چاهکوه قشم | جاذبه‌ای طبیعی و زمین‌شناسی در جزیره قشم

4.5(112)

تنگه چاهکوه قشم: شگفتی طبیعی جزیره قشم

تنگه چاهکوه یکی از جاذبه‌های منحصر به فرد جزیره قشم است که در بخش شمال غربی این جزیره و در نزدیکی روستای چاهو شرقی قرار دارد. این دره به دلیل ویژگی‌های زمین‌شناسی و فرسایش‌های طبیعی به یکی از نقاط مهم جزیره تبدیل شده است. تنگه چاهکوه نمونه‌ای ویژه از عملکرد فرسایشی آب است که به شکلی چشمگیر در این منطقه پدید آمده است.

ویژگی‌های زمین‌شناسی تنگه چاهکوه

تنگه چاهکوه از طریق فرسایش آبی و حرکت سریع و قدرتمند آب در بارندگی‌های نادر شکل گرفته است. این فرسایش در امتداد درزه‌ها و شکستگی‌های اصلی زمین انجام شده و موجب ایجاد دیواره‌های عمودی و اشکال طبیعی مختلف شده است. این منطقه بخشی از تاقدیس سلخ است که در آن کوه نمکدان هم وجود دارد. در این منطقه، به دلیل فشارهای درونی و جانبی، لایه‌های زمین دچار چین‌خوردگی شده‌اند و درزهایی در دیواره‌های تنگه ایجاد کرده‌اند که موجب تسریع فرسایش در آن‌ها شده است.

ویژگی‌های طبیعی تنگه چاهکوه

یکی از ویژگی‌های مهم تنگه چاهکوه، سنگ‌های رسوبی آهکی آن است که به صورت طبیعی و بر اثر فرسایش آب و باد شکل گرفته‌اند. این سنگ‌ها به دلیل غیرقابل نفوذ بودن در برابر آب، موجب ایجاد درزها و شکاف‌هایی شده‌اند که در آن‌ها آب جمع می‌شود. در طول سال‌ها، این حفره‌ها و اشکال در دیواره‌های تنگه به وجود آمده‌اند و در برخی قسمت‌ها به شکل حفره‌های نیمه کروی و بیضوی قابل مشاهده هستند. این اشکال به دلیل فرسایش‌های طبیعی و عملکرد باد و آب در این منطقه ایجاد شده‌اند.

تنگه چاهکوه قشم: شاهکار طبیعت و زمین‌شناسی جزیره

تنگه چاهکوه در بخش شمال غربی جزیره قشم و در نزدیکی روستای چاهو شرقی قرار دارد. این ژئوسایت بی‌نظیر نمونه‌ای از عملکرد فرسایشی آب جاری است که به شکل یک دره کانیونی در دل زمین پدید آمده است. تنگه چاهکوه نتیجه بارندگی‌های نادر و شدید است که موجب فرسایش و شکل‌گیری این دره عمیق شده است. فرسایش آبی در امتداد درزه‌ها و شکستگی‌های اصلی زمین رخ داده و باعث بوجود آمدن ویژگی‌های طبیعی منحصر به فرد در این منطقه شده است.

زمین‌شناسی و ساختار تنگه چاهکوه

تنگه چاهکوه در امتداد یال تاقدیس سلخ قرار دارد که شامل لایه‌های زمین‌شناسی پیچیده است. این ساختار محدب گنبدی شکل در اثر فشارهای درونی و جانبی زمین پدید آمده و باعث ایجاد درزه‌ها و گسل‌هایی در دیواره‌های تنگه شده است. این درزها و شکستگی‌ها نقاط ضعیف دیواره‌های تنگه هستند که موجب تسریع فرسایش و شکل‌گیری اشکال خاصی مانند گودال‌ها، اشکال کاسه‌ای و دیگ غول در تنگه می‌شوند.

ویژگی‌های طبیعی تنگه چاهکوه

یکی از ویژگی‌های برجسته تنگه چاهکوه، غیر قابل نفوذ بودن آن در برابر آب است. این خصوصیت موجب می‌شود که آب در تنگه جمع شود و شکاف‌ها و درزهای آن را پر کرده و موجب فرسایش بیشتر شود. همچنین، فرسایش‌های ناشی از بادهای حاوی آب شور دریا باعث شکل‌گیری اشکال تافونی و لایه‌های جدایش‌یافته از ماسه سنگ‌ها شده است. دیواره‌های تنگه، که به دلیل فرسایش آب و باد شکل گرفته‌اند، از اشکال مختلفی مانند مقعرهای کروی و بیضوی برخوردارند.

استفاده‌های محلی از تنگه

مردم محلی قشم از ویژگی‌های خاص زمین‌شناسی تنگه چاهکوه برای ذخیره آب باران استفاده کرده‌اند. آن‌ها با حفر گودال‌های طبیعی در کف تنگه، امکان جمع‌آوری و ذخیره آب در این مناطق خشک را فراهم می‌آوردند. این ابتکار در گذشته به دلیل شرایط بیابانی و کمبود منابع آبی بسیار کارآمد بوده است.

ساختارهای تکتونیکی و فرسایش

یکی دیگر از ویژگی‌های قابل توجه تنگه چاهکوه، گسل‌های شرقی-غربی است که عمود بر دره اصلی تنگه قرار دارند. این گسل‌ها با حرکت چپ‌گرد و تشکیل آیینه‌های گسلی عمودی، نشان‌دهنده تغییرات ساختاری زمین در این منطقه هستند. همچنین فرسایش‌های انحلالی ناشی از بادهای حاوی قطرات آب شور دریا، موجب جدایش لایه‌های ماسه‌سنگ و پدید آمدن سطوح با برآمدگی‌ها و قوس‌های خاص شده‌اند.

تنگه چاهکوه، با ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصر به فرد خود و عملکرد طبیعی بی‌همتای آن، یک مقصد عالی برای علاقه‌مندان به طبیعت و زمین‌شناسی است. این منطقه همچنان به عنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی و رازآلود جزیره قشم شناخته می‌شود.

 آب در تنگه چاهکوه

آب در تنگه چاهکوه از اهمیت زیادی برخوردار است. در گذشته، مردم محلی از حفره‌ها و گودال‌های طبیعی موجود در تنگه برای ذخیره‌سازی آب باران استفاده می‌کردند. این آب‌ها برای مصرف روزانه و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. این ابتکار به دلیل شرایط خشک و بیابانی قشم بسیار مفید بود و به مردم کمک می‌کرد تا منابع آب شیرین را در این منطقه بیابانی ذخیره کنند.

دسترسی به تنگه چاهکوه

برای رسیدن به تنگه چاهکوه باید از میدان درگهان قشم وارد جاده غربی شوید. بعد از طی حدود ۲۰ کیلومتر به دو راهی دیرستان خواهید رسید که باید مسیر مستقیم را ادامه دهید. پس از طی ۱۱ کیلومتر به یک میدان می‌رسید که باید وارد جاده سمت راست شوید و پس از حدود ۳۹ کیلومتر به تنگه چاهکوه خواهید رسید. تنها بخش آخر این مسیر خاکی است، اما جاده اصلی آسفالت شده است.

جاذبه‌های اطراف تنگه چاهکوه

اگر قصد دارید از تنگه چاهکوه بازدید کنید، می‌توانید از دیگر جاذبه‌های نزدیک نیز دیدن کنید. از جمله:

• جنگل حرا (۲۰ دقیقه)
• دره ستارگان (۱ ساعت)
• غار نمکدان (۱ ساعت)

• جزایر ناز (۱ ساعت)

  

امکانات تنگه چاهکوه

در نزدیکی ورودی تنگه چاهکوه، امکاناتی برای بازدیدکنندگان وجود دارد. از جمله پارکینگ، سرویس بهداشتی، کیوسک نگهبانی، نیمکت، فروشگاه صنایع دستی و رستوران در روستای چاهو شرقی. با این حال، در داخل تنگه امکانات دیگری مانند وای‌فای یا شبکه موبایل وجود ندارد، بنابراین توصیه می‌شود قبل از ورود به این منطقه، تمامی وسایل مورد نیاز خود را همراه داشته باشید.

نکات بازدید

• ساعات بازدید: تنگه چاهکوه هر روز از ساعت ۸ صبح تا ۵ عصر باز است.
• مدت زمان پیشنهادی بازدید: حدود ۳ ساعت.

• هزینه ورودی: ورودی برای بازدید از تنگه چاهکوه دریافت می‌شود.

  

نتیجه‌گیری

تنگه چاهکوه قشم یک مکان طبیعی منحصر به فرد است که نشان‌دهنده ویژگی‌های خاص زمین‌شناسی و طبیعی جزیره قشم است. این تنگه با دیواره‌های بلند، اشکال فرسایشی و ذخیره‌سازی طبیعی آب در دل کوه‌ها، تجربه‌ای بی‌نظیر از طبیعت جزیره قشم را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با دیگر جاذبه‌های طبیعی قشم، می‌توانید به سایت "مای قشم" مراجعه کنید.